પોલી હાઉસ એક એવું તૈયાર માળખું છે, જે ગ્લાસ અથવા પોલીથિલિન જેવા પારદર્શક અથવા અર્ધપારદર્શક સામગ્રીથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. તેમાં વિવિધ છોડને સારી રીતે નિયંત્રિત આબોહવાની સ્થિતિ હેઠળ વિકસાવવામાં આવે છે. તેનો પવન, ઠંડી, વરસાદ, અત્યધિક વિકિરણ, ભારે તાપમાન, જંતુઓ અને રોગ જેવા પ્રતિકૂળ આબોહવાની સ્થિતિથી છોડને રક્ષણ આપવા ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તે છોડની આજુબાજુ આદર્શ સુક્ષ્મ આબોહવાનું સર્જન કરવામાં પણ ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે.
ભારત જેવા દેશમાં, પોલી હાઉસ ફાર્મિંગ એ એવી લોકપ્રિય ગ્રીનહાઉસ ટેકનોલોજી છે જે તેના નીચા બાંધકામ ખર્ચ તથા સરળ જાળવણીને લીધે લોકપ્રિય છે. વ્યક્તિ માટે પોલી હાઉસની અંદર કાર્ય કરવા તેનો વિસ્તાર વિશાળ હોવો જોઈએ. સામાન્ય રીતે પોલિ હાઉસની અંદરની જગ્યામાં હિટ (ગરમી)ને એકત્રિત કરવા (70-75 ટકા સૌર ઉર્જા જાળવવામાં આવે છે) આવે છે. તેના મારફતે સૌર કિરણને પસાર કરવા દેવામાં આવે છે, પરંતુ થર્મલ રેડિએશન છોડ દ્વારા ટ્રેપ કરવામાં આવે છે.પોલી હાઉસની અંદર વાણિજ્ય ધોરણે ખેતી કરવા માટે ઓછામાં ઓછા 500 M2 જગ્યા પર્યાપ્ત છે.
પોલી હાઉસમાં ઉગાડવામાં આવતા પાક
પોલી હાઉસમાં ઉગાડવામાં આવતા પાક
કાંકડી, મરચા, કોબી, ટામેટા, કારેલા, મૂળા, ફુગાવર, પાલક જેવા શાકભાજી ઉગાડી શકાય છે.
પપૈયા, સ્ટ્રોબેરી વગેરે જેવા ફળો ઉગાડી શકાય છે.
કાર્નેશન, ગારબેરા, મેરિગોલ્ડ,ઓર્કિડ અને ગુલાબ જેવા ફુલો પણ સરળતાથી ઉગાડી શકાય છે.
પોલી હાઉસના ફાયદા
પોલી હાઉસના ફાયદા
ખાસ કરીને જેઓ સજીવ ખેતી કરવાનું પસંદ કરે છે તેવા ખેડૂતો માટે પોલી હાઉસ ખૂબ જ લાભદાયક છે. અહીં પોલિહાઉસના કેટલાક ફાયદા આપવામાં આવેલ છેઃ
· તમારા પ્લાન્ટ નિયંત્રિત તાપમાનથી વૃદ્ધી પામે છે, આમ પાક ગુમાવવાનું અથવા નુકસાન થવાની શક્યતા ઓછી રહે છે.
· તમે વર્ષ દરમિયાન વિવિધ પાક ઉગાડી શકો છો અને કોઈ ચોક્કસ સિઝન માટે પ્રતિક્ષા કરવાની જરૂર રહેતી નથી.
· પોલી હાઉસમાં ઓછા પ્રમાણમાં જીવ-જંતુ હોય છે.
· શાકભાજી/ફળોનું ઓફ સિઝન વાવેતર કરવાથી ખેડૂતોને તેમની ઉપજના સારા ભાવ મળી શકે છે.
· બાહ્ય હવામાનની પાક વૃદ્ધી પર કોઈ જ અસર થશે નહીં.
· પોલી હાઉસમાં ઉત્પાદનની ગુણવત્તા ઘણી ઉંચી હોય છે.
· છોડની સારી વૃદ્ધી માટે પાણી નિકાલ તથા વાયુમિશ્રણની સારી વ્યવસ્થા હોય છે.
· પોલી હાઉસને સારી સ્વચ્છતા સાથે જાળવી શકાય છે.
· પોલીહાઉસમાં સજાવટી પાકોનો પ્રચાર પણ ઘણી સરળતાથી કરી શકાય છે.
· પોલી હાઉસ કોઈ પણ સિઝનમાં તમારા છોડોને યોગ્ય પર્યાવરણ સંબંધિત સુવિધાઓ આપે છે.
· તે આશરે 5 થી 10 ગણી ઉપજમાં વધારો પણ કરે છે.
· પાકની ઓછી અવધિ
· ખાતરનો સરળતાથી ઉપયોગ કરવામાં આવે છે ટપક સિંચાઇની મદદથી તેને આપમેળે નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે.
પોલી હાઉસમાં કૃષિને લગતા પડકારો
પોલી હાઉસમાં કૃષિને લગતા પડકારો
· ગ્રીન હાઉસમાં નિયંત્રિત આબોહવાની સ્થિતિ હેઠળ છોડ ઉગાડવામાં આવે છે, તેની સમસ્યાઓને લઈ હિસ્સેદારી પણ ધરાવે છે. મુખ્ય સમસ્યા છોડોમાં પોષક તત્વોની ઉપલબ્ધતા તેમ જ સુરક્ષાને લગતી છે, વિવિધ પ્રકારના ખનિજ તત્વો જેવા કે બોરોન, નાઇટ્રોજન, ફોસ્ફરસ, કેલ્સિયમ, આયર્ન અન પોટેસિયમ વગેરેની છોડમાં ઉણપને લગતી છે. એવી જ રીતે છોડો વધારે પડતા પોષક તત્વોની પણ પ્રતિકૂળ અસર ધરાવી શકે છે. છોડને પર્યાપ્ત પ્રમાણમાં સંતુલિત પોષક તત્વો મળે અને યોગ્ય રીતે વૃદ્ધી થાય તે માટે સતત તેની દેખરેખ રાખવી અને માટીનું પરિક્ષણ કરતા રહેવું જોઈએ.
શું તમે જાણવા માગો છો કે પોલીહાઉસ કેવી રીતે બનાવવું? જો હા, લેખ પસંદ કરવા માટે ♡ ચિહ્ન પર ક્લિક કરો અને આગળનો વાંચો!
કાંકડી, મરચા, કોબી, ટામેટા, કારેલા, મૂળા, ફુગાવર, પાલક જેવા શાકભાજી ઉગાડી શકાય છે.