वर्णन : नैसर्गिक आपत्ती, कीटक आणि रोगांमुळे रब्बी हंगामात कोणतेही अधिसूचित पीक अपयशी ठरल्यास ही योजना शेतकऱ्यांना विमा संरक्षण आणि आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. शेतकरी केवळ 1 रुपये देऊन पीक विमा योजनेसाठी नोंदणी करू शकतात. * पिकांची व्याप्तीः अन्नधान्य पिके (तृणधान्ये, बाजरी आणि डाळी), तेलबिया, वार्षिक व्यावसायिक/वार्षिक बागायती पिके * विविध पिकांसाठी राज्यनिहाय कापणीच्या तारखा प्रमुख पिकांच्या पीक दिनदर्शिकेवर आधारित असतील (खाली दुवा) * ही योजना ‘क्षेत्र दृष्टिकोनाच्या आधारावर’ म्हणजेच परिभाषित क्षेत्रावर राबवली जाईल. प्रमुख पिकांसाठी, परिभाषित क्षेत्र हे ग्राम/ग्राम पंचायत पातळीचे असेल आणि किरकोळ पिकांसाठी ते गरजेनुसार गट किंवा जिल्हा असू शकेल. * खालील परिस्थितीत शेतकऱ्यांना विमा संरक्षण दिले जाईलः 1. हंगामासाठी पिकाचे उत्पादन सरकारने तालुक्यासाठी निर्धारित केलेल्या थ्रेशोल्डपेक्षा कमी असल्यास. या प्रकरणात, कृषी विभागाकडून विमा कंपनीकडे आकडेवारी पाठवली जाते आणि विमा संरक्षण सर्व प्रभावित शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केले जाते. 2. नैसर्गिक आग, विजेचा तडाखा, गारपीट, चक्रीवादळ, पूर, भूस्खलन, दुष्काळ, पाऊस कोसळणे, कीटक, रोग इत्यादी पिकांचे नुकसान करणारी कोणतीही स्थानिक आपत्ती असल्यास. 3. धोक्याच्या घटकांच्या प्रतिकूल हवामान परिस्थितीमुळे पेरणी/लागवड/अंकुरण प्रतिबंधित. मध्य-हंगाम प्रतिकूलता 4. नैसर्गिक कारणांमुळे कापणीनंतरचे नुकसानपात्रता : 1. अर्जदाराच्या मालकीची शेतजमीन असणे आवश्यक आहे किंवा अधिसूचित भागात अधिसूचित पिके वाढविणारी शेतजमीन भाडेकरू असणे आवश्यक आहे. 2. महाराष्ट्राचा रहिवासी असावाप्रक्रिया : * या योजनेत सर्व शेतकऱ्यांसाठी नावनोंदणी ऐच्छिक असेल. * पीएमएफबीवाय नोंदणीनंतर शेतकऱ्याने ई-पिक पहाडी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. * विमा योजनेअंतर्गत विमा उतरवलेले पीक आणि ई-पिक पहाडीमध्ये नोंदवलेले पीक यांच्यात काही विसंगती असल्यास, ई-पिक पहाडीमध्ये नोंदवलेले पीक अंतिम मानले जाईल. ऑनलाईन प्रक्रियाः 1. प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेंतर्गत शेतकरी म्हणून ऑनलाईन नोंदणी करण्यासाठी, पीक विमा संकेतस्थळ www.pmfby.gov.in वर लॉग इन करा आणि सर्व आवश्यक तपशील भरा. 2. पी. एम. एफ. बी. वाय. अंतर्गत रक्कम प्राप्त करण्यासाठी जमीन आणि बँकेचा तपशील भरणे आवश्यक आहे. 3. शेतकऱ्यांनी संपूर्ण अर्ज भरल्यानंतर आणि सादर केल्यानंतर, एक अर्ज क्रमांक दिला जाईल ज्याचा वापर करून ते भविष्यात त्यांच्या अर्जाचा मागोवा घेऊ शकतील, त्यात बदल करू शकतील किंवा प्रिंट घेऊ शकतील. ऑफलाईन प्रक्रियाः 1. शेतकऱ्यांना तालुका कृषी कार्यालय किंवा सहकारी बँक किंवा प्राथमिक कृषी पतसंस्था किंवा राष्ट्रीय विमा कंपनी लिमिटेडच्या प्रतिनिधीकडून विमा प्रस्ताव अर्ज किंवा दावा अर्ज गोळा करावा लागेल. 2. भरलेला अर्ज आवश्यक कागदपत्रांसह चारपैकी कोणत्याही प्राधिकरणाकडे सादर करावा लागेल. 3. हप्त्याची पावती गोळा करा. स्थानिक आपत्ती उद्भवल्यानंतर, बाधित शेतकऱ्याने आपत्ती उद्भवल्यानंतर 48 तासांच्या आत 1800 200 7710 या टोल फ्री क्रमांकावर संपर्क साधून विमा कंपनीला कळवावे. जर कॉल येत नसेल तर बँकेला माहिती देणे आवश्यक आहे. त्यानंतर, विमा कंपनी आणि कृषी विभागाचे अधिकारी शेतकऱ्यांना मिळणाऱ्या विमा संरक्षणाची गणना करण्यासाठी प्रभावित क्षेत्राची तपासणी करतील. अशा प्रकारे ठरवलेले विमा संरक्षण लाभार्थी शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात हस्तांतरित केले जाईल.लाभ : रब्बी हंगामातील पिकांच्या नुकसानीसाठी 1 रुपयाचे विमा संरक्षण.