कडुनिबांचा उगम हा भारतातच झालेला आहे./ कडूंनीब हे मूळ भारतीय वंशाचेच झाड आहे. शेतीमध्ये कडुलिंबाचे विविध उपयोग आहेत:
a.कडुलिंबाचे तेल हे कडुलिंबाच्या झाडाच्या बियांपासून काढले जाते आणि ते कीटकनाशक आणि औषधी असते त्याच्या या गुणधर्मामुळेच त्याचा वापर अनेक पिकांवर कीटकांच्या नियंत्रणासाठी केला जातो. कडुलिंबाचे तेल कीटकांच्या शरीरात प्रवेश करते आणि त्यांच्या कार्य योग्यपद्धतीने चालण्यात अडथळा आणते. कीटक काही खाऊ शकत नाहीत, पुनरुत्पादन करू शकत नाहीत, अंडी घालू शकत नाहीत ज्याचा परिणाम म्हणून त्यांचे जीवनचक्र भंग पावते.
b.कडुलिंबाचा केक ( बियांमधून तेल काढल्यानंतर उरलेला कडुलिंबाच्या बियांचा भाग)जेव्हा माती समृद्ध करण्यासाठी किंवा मातीत मिसळला जातो, तो फक्त मातीच समृद्ध करत नाही तर प्रतिबंधक नायट्रीफिकेशन द्वारे नायट्रोजनचे कमी होणारे प्रमाण कमी करते.
c.कडुलिंबाच्या पानांचा हिरव्या पानाचे खत म्हणून आणि खत निर्मितीमध्ये वापर केला जातो. कडुलिंबाच्या पानांचा धान्य साठवणीमध्ये देखील वापर केला जातो. कडुलिंबाच्या सुकलेल्या काड्या मोठ्या प्रमाणात शेतात टाकून आणि कुजल्यावर हिरव्या खताप्रमाणे वापर करतात.
d.कडुलिंबाच्या (पान आणि बियाणे) अर्कामध्ये कीटकनाशकीय गुणधर्म असल्याचे आढळून आले आहे. याचा वापर फॉईलर स्प्रे म्हणून केला जातो आणि भाताच्या लागवडीमध्ये बियाणे निर्जंतुक करण्यासाठी केला जातो.
e.कडुलिंबाच्या झाडाच्या सालीमध्ये आणि मुळांमध्ये देखील औषधी गुणधर्म आहेत. साले आणि मुळे यांची पूड हि माश्या नियंत्रणासाठी आणि भातलागवडीत निर्जंतुकीकरण करण्यासाठी वापरली जाते.
f.सध्या, कडुलिंबा युक्त यूरियाचा देखील नुकसान टाळण्यासाठी वापर केला जात आहे आणि खतांचा इष्टतम प्रमाणात वापर करण्यासाठी याचा वापर होत आहे . अलीकडे कडुलिंबाच्या काही भागांवर केलेल्या अभ्यासानुसार, कडुलिंबाच्या बियांमधील अर्कात अझाडिराचिन असते, ज्यामुळे अपरिपक्व कीटकांच्या विकासात अडथळा निर्माण होतो.
कडुलिंबाच्या बियांचा अर्क तयार करणे सोपे आहे आणि शेतकरी खालील पद्धतीने स्वत: च्या कडुलिंबाच्या बियांपासून अर्क तयार करू शकतात.
स्प्रे सोल्यूशन तयार करणे
स्प्रे सोल्यूशन तयार करणे
◙ प्रति टाकी (10 लिटर क्षमतेची) कडुलिंबाच्या बियांचा अर्क (500 ते 2000 मिली) ची आवश्यकता असते. 3-5 किलो कडुलिंबाच्या बिया एकरसाठी आवश्यक आहेत. बाहेरील बीज आवरण काढा आणि फक्त आतील गाभा वापरा. बियाणे ताजे असल्यास, 3 किलो बिया पुरेशा आहेत . बियाणे जुने असल्यास, ५ किलो बिया लागतील
◙ बियांची हळुवारपणे पावडर करा आणि मालामाल कॉटनच्या कपड्यात बांधा. 10 लिटर पाण्यात भांड्यात हे रात्रभर भिजवा. अशाप्रकारे ते गळाले गेले आहे.
◙ गाळल्यानंतर 6-7 लीटर उतारा/ अर्क मिळवता येतो. या अर्काचा 500-1000 मिलीलाटर भाग , 9 ½ किंवा 9 लिटर पाण्यात मिसळून द्रावण केले पाहिजे. फवारा करण्या अगोदर यात साबणाचे 10 मिली/ली द्रावण मिसळले पाहिजे, जेणेकरून पानांवर एक थर जमा होईल.
◙ कीटकांच्या हल्ल्याच्या तीव्रते नुसार या द्रव्याचे कॉन्सन्ट्रेशन वाढवले किंवा कमी केले जाऊ शकते. कापडी पिशवीतून पाणी घाला आणि अर्क बादलीत गोळा करा.
काळजी घेण्याच्या गोष्टी
काळजी घेण्याच्या गोष्टी
सीझनदरम्यान कडुलिंबाची फळे गोळा करा आणि त्यांना सावलीत वाळवा
◙ नऊ महिन्यापेक्षा जास्त जुने बियाणे वापरू नका. या कालावधीपेक्षा जास्त आणि साठवून ठेवलेले बियाणे त्यांचे कार्य कमी करतात आणि त्यामुळे एनएसकेईच्या तयारीसाठी योग्य नाहीत.
◙ नेहमी ताजा कडुलिंब अर्क वापरा (एनएसकेई)
◙ प्रभावी परिणाम मिळविण्यासाठी संध्याकाळी 4 वाजेनंतर अर्क फवारा
◙ कीटकांच्या उपद्रव टाळण्यासाठी वेळेच्या अंतराळाने या उपाययोजनेचि पुनरावृत्ती केली जाऊ शकते.
◙ कृपया लक्षात घ्या की हानीच्या सुरुवातीच्या काळात कडुलिंबाची उपाययोजना प्रभावी ठरते. जर कीटक तीव्रता जास्त असेल तर चांगले नियंत्रण ठेवण्यासाठी इतर रासायनिक पद्धती वापरणे चांगले आहे. कीटक व्यवस्थापनाची किंमत कमी करण्यासाठी इतर कीटकनाशकांसोबत कडुलिंबाची कीटकनाशके देखील वापरली जाऊ शकतात.
हा लेख वाचल्याबद्दल धन्यवाद, आम्ही आशा करतो की आपण हा लेख आवडण्यासाठी ♡ चिन्हावर क्लिक केले असेल आणि लेख आपल्या मित्रांसह आणि कुटूंबासह सामायिक करा!
हा लेख वाचल्याबद्दल धन्यवाद, आम्ही आशा करतो की आपण हा लेख आवडण्यासाठी ♡ चिन्हावर क्लिक केले असेल आणि लेख आपल्या मित्रांसह आणि कुटूंबासह सामायिक करा!